Unieke middeleeuwse schat gevonden met metaaldetector in Hoogwoud

9 maart 2023.

In Hoogwoud, Noord-Holland, ontdekte een man met een metaaldetector een millenniumoude goudschat, bestaande uit Middeleeuwse sieraden en oude munten. De ontdekking dateert uit 2021 maar werd pas recent onthuld door het Rijksmuseum van Oudheden, dat de vondst als uiterst zeldzaam beschrijft.

De schat omvat vier gouden hangers in maansikkelvorm, versierd met twee passende goudbladstukken, en 39 kleine zilveren munten. De sieraden dateren vermoedelijk uit de elfde eeuw, terwijl de munten uit de dertiende eeuw stammen. Het Rijksmuseum van Oudheden, waar de schat tentoongesteld wordt, gelooft dat de sieraden en munten samen zijn begraven.

De schat werd ontdekt door Lorenzo Ruijter, een 27-jarige geschiedenisenthousiast met een metaaldetector. Ruijter, die frequent op pad gaat met zijn detector, vermoedt dat zijn historische kennis van West-Friesland en zijn ervaring hem naar de juiste plaats leidden. "Het lijkt een mix van toeval, instinct en onderzoek," vertelde hij aan NH Nieuws.

Aan het einde van een zoekdag, toen Ruijter eigenlijk naar huis wilde, sloeg zijn detector aan. "Ik groef het op en vond iets goudkleurigs. Eerst dacht ik dat het een stuk van een jampot was, maar na het schoon te vegen, zag ik de graveringen. De adrenaline gierde door mijn lichaam," herinnert hij zich.

Annemarieke Willemsen, conservator bij het Rijksmuseum van Oudheden, benadrukt het nationale en internationale belang van deze vondst. "Het is zeldzaam om sieraden uit deze periode te vinden," zegt ze. De sieraden zijn aan een zijde versierd en voorzien van fragiele beugels, die waarschijnlijk aan een band rond het hoofd hingen, zoals afgebeeld in die tijd.

De bekendmaking van de vondst werd uitgesteld tot na grondig onderzoek naar de aard van de vondst, die Ruijter rapporteerde bij de Archeologie West-Friesland, waar hij ook werkzaam is. De stukken werden naar het museum gebracht voor reiniging, conservering en verdere studie.

Over de precieze locatie van de vondst blijft Ruijter discreet om te vermijden dat het een toeristische trekpleister wordt zoals eerder gebeurde in Ommeren, waar een nazi-schat tot chaos leidde. Ruijter wenst dit scenario in Hoogwoud te voorkomen.